Isı Maddeleri Nasıl Etkiler - Isı Alır Genleşir, Isı Alır Büzülür

Isı Alır Genleşir, Isı Alır Büzülür
 
Maddelerin ısı alması,sıcaklıklarının artmasına sebep olur.Ancak ısı maddelerde sadece sıcaklık artışına sebep olmaz.maddelere verilen ısı,maddenin boyutlarında da değişikliğe neden olur.
Genleşme:Isının etkisiyle,maddelerin boyutlarındaki artış,genleşme olarak adlandırılır.

Gravzant halkasının küresi ısıtılmadan önce halkadan geçebilir. Ancak küre bir süre ısıtıldığında halkadan geçemez.
Maddelerin sıcaklığı ne kadar artarsa genleşme de o kadar fazla olur.

Maddeler ısıtıldığında ne kadar genleşirse, ısıtılmadan önceki sıcaklığa döndüğünde o kadar büzülür.
Katılar gibi gazlar ve sıvılar da genleşir. Termometreler sıvıların genleşme özelliği kullanılarak tasarlanmıştır. Günlük hayatta kullandığımız maddelerde genleşme çok az olduğu için gözle fark edemeyiz.
Çevremizdeki binalar, su boruları elektrik direkleri ve telleri genleşip büzülür.


Maddelerin genleşme miktarı, maddenin cinsine ve miktarına bağlıdır.Farklı maddelerin sıcaklıkları aynı oranda artırılsa bile genleşme miktarıda farklı olabilir.
Maddenin genleşme özelliği kullanılarak termostat, termometre ve yaygın alarm sistemleri gibi araçlar  üretilir. Evlerde kullanılan çamaşır makinesi, bulaşık makinesi ve buzdolabı gibi araçlarda ısı ayarını termostat yapar.
Maddelerin genleşme özelliği bazı durumlarda zararlı da olabilir. Sıcak su konulan bardakların bazen kırılması, tren raylarının çok sıcak havalarda sıkışıp bozulması, boru hatlarının sıkışıp zarar görmesi ve metal çerçeveli gözlüklerin camlarının düşmesi genleşmenin olumsuz etkilerinden bazılarıdır.

B. Buharlaşma ve Yoğuşma

Hal değişimi: Maddenin bulunduğu halden diğer hale geçmesine hal değişimi adı verilir.
Buharlaşma:Sıvıların, ısı etkisiyle gaz haline geçmesine buharlaşma adı verilir.
Hal değişimi ısı etkisiyle gerçekleşir.Suyun buharlaşması da bir hal değişimidir.Su buharlaşırken ısı alışverişi olur.
Buharlaşma her sıcaklıkta olur.Çamaşırların yıkandıktan sonra asılması ve ıslak çamaşırların kuruması buharlaşmanın her sıcaklıkta olabileceğini gösterir.Ancak çam aşırlar yazın, kışa göre daha çabuk kurur.Sıcaklık yükseldikçe sıvıların buharlaşması hızlanır.Buharlaşma sıvıların yüzeyünden olur.
Yoğuşma: Gazların, ısı vererek sıvı hale geçmesine yoğuşma adı verilir.
Sıcaklığın düşmesi yoğuşmayı hızlandırır. Havadaki su buharı soğuk havayla karşılaşınca küçük su damlacıklarına dönüşür.

Buzdolabından çıkarılan şişenin dışında su damlacıkları oluşur. Soğuk kış günlerinde pencerelerde su buharının yoğuşması gözlemlenebilir. Gaz maddeler ısı vererek yoğuşur ve sıvı hale geçer.

Kaynama
Sıvının her yerinden kabarcıklar halinde hızlı buharlaşması olayına kaynama adı verilir.

Bir sıvının sıcaklığı belirli bir noktaya ulaştığında sıvının her yerinde kabarcıklar çıkmaya başlar.
Isıtılan suyun sıcaklığı 100c'a yaklaşınca suyun her yerinden kabarcıklar çıkmaya başlar.Bu kabarcıklar suyun yüzeyine ulaşarak patlar ve havaya karışır.Kaynama sırasında oluşan kabarcıklar su buharıdır.Su, her sıcaklıkta buharlaşabilir ancak tek bir sıcaklıkta kaynar.Kaynama sırasında suya verilen ısı suyun buharlaşması için harcanır .



Buharlaşma;

• Sıvı, ısı alarak gaz haline geçer.
• Buharlaşma, her sıcaklıkta gerçekleşir.
• Buharlaşma, sıvının yüzeyinde olur.
• Buharlaşan sıvının sıcaklığında değişme olabilir.